Neuromythen en dwaalwegen
Met meer en meer kennis over het brein zien we ook meer neuromythen. Hierdoor slaat men dwaalwegen in. Routes met een onjuiste theoretische onderbouwing en met behandelmethodieken die ver af staan van hetgeen er wel ingezet zou moeten worden. Er zijn verschillende neuromythen en dwaalwegen die in onderwijs, opvoeding en jeugdhulp rondsuizen. Ze zijn hardnekkig ook. Door de herhaling (je komt ze vaak tegen op verschillende social media, met name Facebook, Instagram en TikTok) en het aannemelijke verhaal vallen ouders, opvoeders, onderwijsprofessionals, diagnostici en behandelaren die wanhopig op zoek zijn naar een oplossing of een methode om aansluiting te vinden ten prooi aan dwaalwegen. Dit kunnen we niemand kwalijk nemen. Dat kan iedereen overkomen. Het vraagt vervolgens om het bijstellen en ombuigen van gedachten en ideeën die je eerst voor waar aannam. En dat lukt niet iedereen. Vooral niet als je er een groot deel van je identiteit aan ontleent. Dat zie je vaak bij aanbieders van diensten van een dwaalweg. En dat is ronduit treurig. Baat het niet, dan schaadt het niet, gaat dus niet op. Het schaadt namelijk wel. Er gaat tijd, en ook geld, verloren. Die had ook ingezet kunnen worden aan iets dat wel bewezen werkt.
Op deze pagina vind je blogs, filmpjes, tips en meer uitleg over neuromythen en dwaalwegen.
Valkuil: bevestigingsvooroordeel
Dit wordt in het Engels confirmation bias genoemd. Je hebt een idee gevormd in je hoofd en ziet en zoekt daar bewijzen voor die dat idee ondersteunen. Het is een veelvoorkomende valkuil. Zo wordt vanuit de beelddenkideologie gedacht dat een disharmonisch profiel vaker voorkomt bij kinderen die beelddenken. Elk (leer)probleem dat kinderen ervaren werd vervolgens gehangen aan het disharmonische profiel en het bewijs daarin voor beelddenker zijn. Dit klopt van geen kant. Dat klopt alleen als je bevooroordeeld bent.
Eigen ervaringen
Veel mensen gaan af op ervaringen van anderen. Vooral als meerdere mensen iets aanbevelen stijgt het aannamegehalte. Toch zijn ervaringen van anderen zeer suggestief. Het is hear say en onnavolgbaar. Tante Miep kan dan wel zweren bij het eten van banaan bij hoofdpijnklachten. Toch is er geen enkele evidentie dat het helpt bij hoofdpijn. Nog een gevaar van eigen ervaringen: het is altijd rooskleuriger dan de werkelijkheid. Persoonlijke ervaringen staan in onderzoeksland laag in de piramide van bewijs. Ze kunnen wel belangrijk zijn voor het vormen van hypothesen.
Filmpjes over neuromythen en dwaalwegen
Heb jij voor ons nog een tip voor een interessant filmpje over neuromythen en dwaalwegen? Laat het ons weten via info@breinbloeiers.nl.
Valkuil: 'het staat op PubMed'
Eerder kon je lezen over het bevestigingsvooroordeel. In het Engels confirmation bias. Een nadelig effect van dit bevestigingsvooroordeel is dat het resulteert in cherry picking. Je hebt een idee ergens over en zoekt daarvoor de bewijzen die dat bevestigen in de literatuur. De onderzoeken en studies die anders bewijzen laat je links liggen. Het gebeurt aan de lopende band. Met open access en toegankelijkheid van PubMed is er overal wel een pro-artikel voor te vinden. Het is goed hierop alert te zijn. Dat iets op PubMed staat, betekent niet dat het onderzoek deugdelijk was. Check de methodologie. Is er op een juiste manier onderzocht? En zijn daar logische conclusies uit getrokken. Gaat het over causaliteit of correlatie?
Wat tevens belangrijk is, is of er consensus is over het theoretisch kader en de conclusies. Onderzoek of die consensus er is. Wordt het breed gedragen? Is het onderzoek herhaald? In de wetenschap geldt dat één onderzoek geen onderzoek is. Pas als iets herhaald is en vergelijkbare conclusies kunnen worden getrokken, wordt iets aangenomen.