Taal in het kwadraat
Taal in kwadraat. Kinderen met TOS beter begrijpen. Prof. Dr. C. Vissers, Dr J. Isarin, Dr. D. Hermans, Dr. I. Jekeli. Pica 2022.
De grenzen van mijn taal, zijn de grenzen van mijn wereld (Wittgenstein).
Er zijn al veel boeken over TOS geschreven. Dit boek over TOS onderscheidt zich daarin, omdat de schrijvers in dit boek met een neurologische bril naar het gedrag van kinderen met TOS kijken. Hierdoor wordt niet alleen het gedrag van het kind met een TOS gezien, maar ook de cognitieve processen en omgevingsfactoren die aan dat gedrag ten grondslag liggen. Hier waren we voor BreinBloeiers erg nieuwsgierig naar.
Met dit boek willen de schrijvers de lezers werkzaam in onderwijs en zorg inspireren en kennis en handvatten geven om de samenleving inclusiever te maken, ook voor kinderen met TOS. Het bovenstaande citaat waar het boek mee begint, sluit daar naadloos bij aan.
De titel van het boek is door de schrijvers afgeleid van hun model waarin taal met zichzelf wordt vermenigvuldigd: Innerlijke taal x sociale taal = taal2. Dit is de bril waarmee zij zoeken naar de sleutels voor het begrijpen en ondersteunen van kinderen met TOS.
Het boek is helder en goed leesbaar geschreven en de schrijvers werken vanuit recente wetenschappelijke modellen en theorieën. De vele ondersteunende plaatjes, citaten van kinderen en voorbeeldbeschrijvingen van kinderen en adolescenten maken het lezen ook afwisselend om de theorie te verduidelijken in de praktijk.
Het eerste hoofdstuk gaat over TOS in het algemeen, de definitie van TOS en de problemen waar kinderen met TOS in het dagelijks leven tegenaanlopen op gebied van de communicatie en sociaal-emotionele problemen. In het tweede hoofdstuk wordt allereerst het neurologisch model (Swaab) uitgelegd, waarbij de omgeving en ontwikkeling van een kind van invloed is op zowel de hersenen (structuur&functie), cognitie (mentale processen) en gedrag (handelingen). Daarna wordt uitgelegd wat dit model en de aspecten ervan betekenen voor kinderen met TOS. Door goed te kijken naar al deze facetten van een leerling (en niet alleen in te zoemen op het gedrag) wordt het kind beter begrepen en is maatwerk mogelijk in onderwijs, begeleiding en behandeling.
Het derde t/m zesde hoofdstuk wordt gebruikt om in te zoemen op vier vermogens die met taal én met elkaar samenhangen, namelijk:
- Het vermogen tot reguleren – executief functioneren (H3)
- Het vermogen tot mentaliseren – Theory of Mind (H4)
- Het vermogen om met onszelf te communiceren door innerlijke taal (H5)
- Het vermogen om af te stemmen/in opvoeding en onderwijs (H6)
Steeds wordt er bij deze vermogens een praktische en heldere vertaalslag gemaakt naar de betekenis ervan voor kinderen met TOS en wat deze kinderen daarbij kan helpen in de dagelijkse praktijk. Hoofdstuk 6 geeft een mooi overzicht in wat kinderen met TOS nodig hebben in opvoeding en onderwijs om (innerlijke) taal, Theory of Mind en executieve functies te ontwikkelen en wat van belang is in de manier van opvoeden en lesgeven.
Hoofdstuk 7 gebruiken de auteurs tenslotte om een uitgebreide casusbeschrijving van waarin op een praktische manier alle theorie en informatie uit de eerdere hoofstukken samenkomen.
Dit boek kan professionals helpen om een bredere blik te hebben op een kind met TOS. Het biedt veel handvatten om in de diagnostiek en advisering aan ouders en leerkrachten het kind zelf èn belangrijke aspecten in zijn/haar omgeving beter te begrijpen en te verbeteren.
De auteurs van dit boek zijn allen verbonden aan de Koninklijke Kentalis. In onderzoek, behandeling en participatieprojecten werken ze (samen) aan het beter begrijpen van kinderen en volwassenen met TOS.
Interesse in dit boek? Klik hier om het boek bij BOL aan te schaffen. (Dit is een affiliate-link. Wanneer je via deze link iets koopt, verdien ik daar een klein percentage aan.)
Deze review is geschreven door Judith de Vries. Zij is orthopedagoog generalist en werkzaam bij een schoolbestuur. Zij heeft PABO gedaan en adviseert in haar werk leraren en ouders. Ze is tevens supervisor NVO en NIP.
Gerelateerde berichten
Overprikkeld
Praktische strategieën om de wereld van je prikkelgevoelige kind te structureren. Carolyn Dalgliesh, 2014, Hogrefe. Een superfijn boek voor ouders die hun prikkelgevoelige kind graag willen ondersteunen. Er worden veel…
LEES VERDEROverprikkeling voorkomen
Vaardigheden en technieken voor (jong) volwassenen met autisme (ASS) en/of ADHD. Barbara de Leeuw. SWP: 8e ongewijzigde druk. Dit boek is een hulpmiddel voor (jong) volwassenen die overprikkeling en/of onderprikkeling…
LEES VERDERKleuters laten groeien in executieve functies. Hoe? Zo!
Zet je EF-bril op, praktijkboek, Sanne Feryn, Lannoo Campus, 2021. In dit praktijkboek staan allerlei oefeningen, tips en adviezen voor in de kleuterklas. In dit boek wordt uitgegaan van 3…
LEES VERDER